Ontmoet Historisch IJsselstein - 05. Culturele bloei onder de laatste Van Egmonds
Samenstelling, beeld en tekst: Jasper van Muijden, Marian Wessels, Marcel Berkien en Bart Rietveld
Na de 'vrede van Utrecht' in 1511 bloeit IJsselstein op. Uit de tijd van Floris van Egmond, die in 1521 heer van IJsselstein wordt, dateren de oudste gebouwen die de historische uitstraling van IJsselstein bepalen, zoals het herbouwde kasteel met de bijzondere traptoren, de toren van de (oude) Sint-Nicolaaskerk, de restanten van het voormalige klooster Mariënberg, het 'hofhuis' in de Hofstraat en verscheidene voorname woonhuizen in de binnenstad. In 1279 wordt voor het eerst melding gemaakt van een kasteel. Het diende als woonhuis voor de Van Amstels en later de Van Egmonds. Hoe het kasteel er in de begintijd er uitzag weten we niet, want het is meermalen verwoest.
Na 1466 wordt het kasteel weer herbouwd op initiatief van Frederik van Egmond. Het bestaat dan uit 3 woonlagen met kelder. De laatgotische Loyerstoren is van 1528. In 1888 wordt het kasteel, op de Loyerstoren na, afgebroken. Het sloopmateriaal wordt dan, voor hergebruik, bij opbod verkocht. In 2016 is op deze plek het 'kasteelpark' aangelegd waarin we de fundamenten van het verdwenen kasteel terugzien. De laatste Van Egmonds, Floris van Egmond en zijn zoon Maximiliaan van Egmond, pakken het fors aan.
Zo bouwt de Italiaanse architect Alessandro Pasqualini tussen 1532 en 1535 de toren van de, dan al meer dan 200 jaar bestaande, Sint-Nicolaaskerk: de Pasqualinitoren. Kenmerkend is de klassieke zuilenorde (dorisch, Ionisch en corinthisch). De toren is het eerste en bovendien nog bestaande renaissance-bouwwerk boven de Alpen! In de jaren 1925-27 is (na een brand in 1911) de huidige bekroning in de vorm van de keizerskroon aangebracht, naar het ontwerp van Michel de Klerk, de bekende architect uit de 'Amsterdamse School'. Als in 1548 de machtige Maximilaan van Egmond overlijdt, gaat de Baronie van IJsselstein over naar zijn jonge dochter Anna die enkele jaren later trouwt met Willem van Oranje waarmee, onder het 'huis' van Oranje, voor de baronie nieuwe tijden aanbreken.
Het verhaal wordt verteld met 19 plaatjes.
